Rouwen met compassie
Compassie of mededogen is het natuurlijke vermogen om je betrokken te voelen bij pijn en lijden, met de wens om deze pijn en dit lijden in jezelf en anderen te verlichten en daarin verantwoordelijkheid te nemen. Kwetsbaarheid versus kracht.
Het meest genoemde voorbeeld van rouwgevoelens zijn het gevolg van het verlies van iemand door overlijden, maar rouwgevoelens kunnen ook voortkomen uit verlies van gezondheid, een baan of een toekomstperspectief. Waar jouw rouwgevoelens ook vandaan komen, ga ze niet uit de weg. Laat je hoofd het niet overnemen van je hart. Het verstand en de omgeving kunnen je van alles zeggen, zoals: “het leven gaat verder”, “zo erg is het niet” of “de tijd heelt alle wonden”. Maar dit zijn slechts woorden en je hart laat zich niet foppen. Om het verlies te verwerken is het nodig om alle emoties te doorleven.
Verlies is nauw verbonden met het hart en zo ook met het woord compassie. Passie voelen we vanuit ons hart voor iets of iemand en is zo verbonden met ‘liefde’. Liefde voor iemand (zoals je partner, je vader of moeder, je kind je vriend(in)), maar ook voor je vak je beroep, je gezondheid en niet te vergeten de eigen zelfliefde. Als je geen ouderliefde hebt gekend is er ook sprake van verlies.
Elk verlies is anders en brengt eigen moeilijkheden met zich mee. Elke emotie kan zich aandienen. Dit kan verdriet zijn, maar ook boosheid, blijdschap, angst, schuld, verwardheid, opluchting en nog zoveel meer. Het geeft soms ook letterlijk lichamelijk pijn. Je voelt je heel kwetsbaar en er kan sprake zijn van een verminderde weerbaarheid. Rouw raakt alle dimensies en niveaus in je leven. Het beïnvloedt bijvoorbeeld ook je werk en je relaties met familie of vrienden. Misschien voldoe jij door het verlies niet meer aan het beeld dat anderen van jou hebben. Dit brengt op zijn beurt weer druk met zich mee.
Wat meespeelt op de achtergrond is welke boodschap je van huis uit hebt meegekregen over het omgaan met pijn en verdriet. Door de intensiteit van de rouw, begrijp je soms ook je eigen (fysieke en emotionele) reactie niet. Dit proces gaat soms ook gepaard met ups en downs. Kortom: de aard van het verlies, je persoonlijke geschiedenis en de familiegeschiedenis spelen allemaal een rol in een rouwproces.Rouwen vraagt niet om daar waar je van hield en bent verloren te verloochenen, het is deel geweest en zal altijd deel van je uitmaken. Het is jouw geschiedenis en wat je wel kan doen is een manier te vinden om dit verlies te verweven in je leven.
Rouw is een persoonlijke ‘vingerafdruk’ en is voor iedereen anders. Wel is uit onderzoek gebleken dat het niet helpt om uitsluitend bezig te zijn met het verlies en dat het ook niet helpt om er voortdurend van weg te lopen. Daarom is een slingerbeweging nodig; die brengt je enerzijds bij je verlies en anderzijds is er tijd voor een snipperuurtje of -dag. We spreken hier ook wel van de herstelkant en de verlieskant. Afleiding in welke vorm dan ook is nodig. Hoe dit bij jou werkt is en blijft persoonlijk.
Een behandeling is dan ook voor iedereen anders. Wel is er altijd sprake van respect en wordt een veilige omgeving gecreëerd waar alles gevoeld en ervaren mag worden. De sessies beginnen vooral met een luisterend oor en zijn erop gericht om het verhaal te verbinden met het lichaam. Er wordt erkend dat er allerlei vormen van rouwgevoelens voorkomen en dat alle bijbehorende emoties en fysieke klachten normaal zijn. Via aanraking komen we in contact met wat zich in het lichaam afspeelt. Soms alleen via aanrakingen op de plekken waar de emotie het sterkst gevoeld wordt, soms is een uitgebreidere massage gewenst. Door naar het lichaam te luisteren raak je in het hier en nu en kom je in een meer waarnemende rol, waardoor het mogelijk is om erachter te komen waar de rouwgevoelens vooral uit bestaan en waar vooral behoefte aan is. Deze erkenning vormt een eerste stap vanuit de meest intense rouw op de weg naar het (her)vinden van structuur.